SARMAL YAYLARI TANIYALIM

Kuvvet Nedir:Kuvvet duran cisimleri hareket ettiren hareket eden cisimleri durduran ,hareket eden cisimlerin hareket yönünün değişitren ,cisimlerin şekillerinde değişikliğe  yol açan etkilee kuvvet denir

Kuvvet Ne ile ölçülür: Kuvvet Dinamometre ile ölçülür

Kuvvetin Birimleri Nedir: Kuvvetin Birimi Esas olarak Newtondur(N) harfi ile ifade edilir. Ancak  duruma göre Newton biriminin yanısıra Kgf(kilogram kuvvet) ve gr(gram kuvvet) de kullanılabilir

*****1Kgf=10 N   ve 1 N =100gf

Esnek Madde: Kuvvet uyguladığımızda şekli değişen kuvvetin etkisi ortadan aklktığında tekrar eski haline dönen maddelere esnek maddeler denir. Örnek yaylar,lastik,sünger,,silgi,lastik top v.b

Kuvvetin Ölçülmesinde Sarmal Yayların Etkisi: Bir sarmal yayı düşündüğünüzde sarmal yaya ne kadar fazla kuvvet uygularsanız sarmal yay  o kadar fazla uzar.zaten dinamometrede buradan çıkışla  yapılmıştır

Yayların Kuvvet Etkisiyle Uzamasından Yola Çıkarak Basit Bir Dinamometre Nasıl Yapılır:Bir yay alınır Yayı bir noktasından asabilecek şekilde bir kap v.b yere asınız yayın diğer ucunun gösterdiği hizayı  kalemle işaretleyerek bu noktaya “0”  olarak adlandırınız çünkü bu durumda yaya hiç kuvvet uygulanmamıştır. Daha sonra yayın serbest ucuna ağırlığını bildiğiniz  bir  cismi  örneğin 50gf ağırlığındaki bir cismi asınız ve yayın  serbest olan ucunun hangi hizaya geldiğini kalemle işaretleyerek  50 gram kuvvet  olarak yazınız.daha sonra 50 gram kuvvetin yayda ne kadar uzama yaptığını bulmak için 0 noktası ile 50gram kuvvet noktası arasındaki mesafeyi cetvelle ölçerek  yayın kaç cm uzadığını bulunuz örneğin 50gram kuvvet 4 cm uzama yapmış ise .cetveli elinize tekrar alarak 8cmin olduğu yeri 100gf,12cm’in olduğu yeri 150gf,16cm’in olduğu yeri 200gf olarak işaretleyerek gidiniz işte dinamometreniz hazır…………

Yaya Bir Kuvvet uygulandığında: Yaya bir kuvvet uygularsanız ….yayda size ****sizin uyguladığınızın kuvvetin  aynı şiddetinde ancak sizin uyguladığınız kuvvete ters yönde bir kuvvet uygular….

****Yayın boyunu uzatmak için kuvvet gerektiği gibi tam tersi yayın boyunu kısaltmak için yani yayı sıkıştırmak içinde  kuvvet harcamak gerekir…Özetle iki insanın kuvvetini yayı en çok uzatan kuvvetlidir denilebileceği gibi  yayın en çok sıkıştıran en kuvvetlidir .Denilebilir……

Yayın Uzama Miktarı Nelere Bağlıdır: Yayın uzama miktarı

****Yaya uygulanan Kuvvetin büyüklüğüne

****Yayın Kalınlığına (sertliğine)

****Yayın Cinsine(demir,bakır,gümüş v.b)

***Yaylara çok fazla kuvvet uygulanırsa yaylar esnekliğini kaybeder….

İŞ NEDİR

Fiziksel Anlamda İş: Bir cisme bir kuvvet uygulayarak ,cismi kuvvet uyguladığımız yönde hareket etirmektir

***Çok önemli : iş yapmanın şartı uyguladığımız kuvvetle hareket eden cisminin yönünüm aynı olmasıdır.

İŞ YAPAN VE İŞ YAPMAYAN KUVVETLER(İŞ YAPMAYAN KUVVETLER ATILI ÇİZİLİ OLARAK İFADE EDİLMİŞTİR)

***Bir cismi sağa sola ,yukarı aşağı doğru kuvvet uygulayarak o cismi kuvveti uyguladığı yönde hareket ettiren kişi iş yapar

****Duvarı ittiren kişi duvarı hareket ettiremediğine göre iş yapmaz

****Çantayı kaldıran bir kişi çantayı kaldırırken iş yaparrrr ancakkk!!!! Çantayı sırtında düz bir yolda taşırken iş yapmaz   çünkü çantayı sırtında taşırken  yukarı yönlü bir kuvvet  uygular ama çanta yatay bir yol alır düz bir yol alır….. ama bu adam çantayla merdiven çıkarsa iş yapar (yerçekimine karşı)

Kitabı masadan yukarı doğru kaldırıken iş yaparsınız  ancak kitabı elinizde okurken iş yapmazsınız çünkü kitap herhangi bir yön hareket etmez….

Sırayı elinizle yukarı kaldırırken iş yaparsınız*** ancak sıraya havada tutarak iş yapmış sayılmazsınız

****Halter kaldırırken iş yaparsınız ancak halteri kaldırdıktan sonra havada tutmak iş yapmış sayılmazsınız….

***Bisiklet kullanırken iş yaparsınız

***Düz bir yolda yürüyen birisi iş yapmaz

***Merdiven çıkarken ,yukarıya doğru tırmanırken ,çıkarken iş yaparsınız bunu unutmayın…….

Bir cismi aşağıya serbestçe Bıraktığınızda  cisim aşağıya doğru ,yerçekiminin etkisiyle  düştüğünden burada iş yapan şey yerçekimidir.

                                                                                                                                                                                                                

Yukarıdaki şekilde baktığımızda iş yapan kuvvet F1 kuvvetidir çünkü cisim  F1 in uygulandığı yöne hareket eder(30N luk net bir kuvvetle)

İşin Hesaplanması : Yapılan bir cisme ne kadar kuvvet uygulandığına ayrıca kuvvetin etkisinde bu cismin kaç metre hareket ettirildiğine bağlıdır….

Buradan Yola Çıkarak 

İŞ = KUVVET X YOL      FRMÜLÜNÜ KULLANARAK YAPILAN İŞİ HESAPLAYABİLİRİZ TABİ BURADAKİ KUVVET CİSİM ÜZERİNE ETKİ EDEN KUVVETLER BİRDEN FAZLA İSE  NET KUVVET YANİ BİLEŞKE KUVVET OLACAKTIR...

Hesaplamada kullanılacak Birimler : Aşağıdaki birimler sorularda farklı verilmediği müddetçe  standart hesaplamalarda bu birimler kullanılır Kuvvet (N) yol Metre yazıldığında  yapılan işin birimi N.m (Newtonx Metre) veya Joule (J) olarak hesaplanır

Kuvvet : Newton (N),

Yol : Metre (m)

İş: N.m  veya  başka bir ifadeyle Joule(J) olarak hesaplanır